مقایسه تقصیر درمسوولیت مدنی و کیفری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 هیات علمی گروه حقوق دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز

2 دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق جزا دانشگاه آزاد واحد اهواز

چکیده

بطور قطع و یقین، قانون‌گذاران در هرجامعه­ ای دایما به لحاظ تغییرات در اوضاع و احوال یک جامعه،  قوانینی را وضع و به مرحله ­ی اجرا در می ­آورند، تا اینکه افرادی که باعث اختلال و بی­نظمی در جامعه می­شوند. از این رهگذر متخلفین از قانون چه درحوزه‌ی قوانین مدنی وچه در حوزه‌ی قوانین کیفری به سزای اعمال خود برسند. از جمله­ ی این قوانین که توسط محققین و دکترین حقوق جمع‌آوری و قانو‌‌ن‌گذاران یک  جامعه آ‌‌ن‌را به مرحله اجرا می­گذارند. قوانین مسئولیت مدنی و کیفری است که در هر جامعه­ ای برای متضررین از جرم و جنایت ثابت و پایدار می­شود که به واسطه­ ی این قانون، افراد بتوانند به حقوق مادی و معنوی خود برسند. در این میان می­توان گفت که مسئولیت مدنی و کیفری قاعدتا  نهادی است که برای جبران خسارات و تسکین آلام زیان دیده در حوزه­ ی خسارات مادی و معنوی پایه‌گذاری و ثابت شده است. نهادی که شرایط و مقتضیات زمان و مکان آن را ثابت و لازم الاجرا می­نماید. به نظر می­رسد که شیوه و روشی که عده­ ای از حقوق‌دانان در جهت رسیدن به این مقتضای زمان لازم دانسته ­اند، در واقع چاره و گریزی  است برای تحقق عدالت و به جریان انداختن روح قوانینی که در آن وجود دارد. رکن تقصیر چه در مسئولیت مدنی و چه در مسئولیت کیفری، بعنوان یکی از ارکان ضروری موضوع مسئولیت است که از طرف عمده ­ی حقوق‌دانان برجسته و بنام به­ ویژه، شادروان دکتر ناصر کاتوزیان بیان شده و ضرورت اثبات و تحقق آن­ را از طرف زیان دیده به‌عنوان یکی از شرایط ضروری و لازم تحقق مسئولیت مدنی و کیفری الزامی دانسته ­اند. با نگرش و مطالعه و تفحص به مقالات فقهی و روایات، این موضوع به ذهن هر انسانی متبادر می­شود که وجود قواعدی چون لاضرر، اتلاف و تسبیب که اثبات کننده­ ی رابطه­ ی فعل انتسابی به زیان زننده است، بدون  تاکید و توجه بر عنصر تقصیر هر چند شاید ممکن باشد ولی اثبات رکن انتسابی آن موثر خواهد بود. یعنی بطور قطع باید عنصر تقصیر از طرف زیان دیده اثبات شود. لذا نگارنده دراین مقاله می کوشد تا اینکه نظرات حقوق‌دانان که دراین زمینه به رشته‌ی تحریر در آمده را مورد قضاوت و کنکاش قرار دهد تا از این سوی بتواند برای دیگر مخاطبین و دانشجویان محقق، چاره ­ای  برای مطالعه و کاوش پیدا نماید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The comparison of fault in the civil and criminal liability

نویسندگان [English]

  • mahmoud bavi 1
  • majid bahmaee 2
1
2
چکیده [English]

     Certainly law makers in any community in response to changes in condition of a society enact some laws and execute them permanently to punish those persons that are wrong doer of law in domain of civil law or in domain of penal codes.Among these Acts that are made by researches and jurists and society's legislators execute it, the civil liability and criminal liability that will be stable for injured party from crimes and felony that by this law people could access to their moral and material rights. It is possible to say that civil and criminal liability are instrument that is established to compensate damage and fulfill the rights of injured party in domain of material and moral damage, the institute that circumstances and appropriates of time make it stable and enforceable. It seems that, the way of some of jurists that consider it necessary for access to appropriate of time, in fact it is a way to fulfill justice and implement the soul of law that existed in that. The essential element of fault whether in civil liability or in criminal liability is one of necessary organ of liability that is stated by majority of famous jurist specially the late Dr. Nasser katouzian, and consider its necessity of proving by injured party as one of necessary requirement of establishment of civil and criminal liability. By considering and study of jurisprudence articles and narrations this subject will pass through the mentality of any human that existence of rule of no loss and damage, destruction and causation that is provide the relation of attributive action to maker of loss, without emphasis and paying attention to fault element although perhaps be possible, but is effective on the providing of its attributive element, meaning that certainly fault element should be proof by injured party. So writer in this article try to judge the written view of jurists in order to find a way for study for other researcher.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Civil Liability – Criminal Liability – Fault