نفوذ آموزه های بزه دیده شناسی در بخش کلیات قانون مجازات اسلامی 1392

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 هیات علمی دانشگاه شهیدبهشتی تهران-استادیار گروه حقوق جزا

2 کارشناس ارشد حقوق جزا و جرم شناسی

چکیده


نویسندگان قانون مجازات اسلامی 1392 با تأسی از باورهای جرم‌شناسی بزه‌دیده‌شناسی و بازتاب آنها در قوانین کیفری برای اجرا ی بهتر عدالت جنایی، تقویت جایگاه و نقش بزه‌دیده در فرآیند عدالت کیفری مقرراتی را در این راستا پیش‌بینی کردند. که می‌تواند به ارتقای جایگاه بزه‌دیده به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین کنشگران در نظام عدالت جنایی نیز کمک کند. قانون‌گذار از دو زاویه یکی توجه به سهم و نقش بزه‌دیده در وقوع جرم، از رهگذر بند(«پ» ماده ی 38 ق.م.ا) و در بخش دیگر از رهگذر مواردی همچون پیش‌بینی عدالت ترمیمی در راستای احقاق حق جبران برای بزه‌دیده (بند«پ» ماده 40 ق.م.ا)، گسترش کیفرزدایی از رهگذر تعویق مجازات و نظام نیمه آزادی در راستای حمایت از بزه‌دیده (مواد40و 58)، تقویت حمایت از بزه‌دیده در تعلیق مجازات (بند«چ» ماده ی 43ق.م.ا) بزه‌دیده این بازیگر فعال در فرایند کیفری که یکی از ارکان اصلی جریان کیفری و پدیده مجرمانه می­باشد را مورد توجه و حمایت ویژه  قرار داده است. بدین‌سان این توجه ویژه به بزه‌دیده می‌تواند زمینه‌ی اجرای عدالت و تحقق اصل فردی‌کردن مجازات ها را فراهم کند. در این نوشتار از توجه به نقش بزه‌دیده در وقوع جرم (الف) و جلوه های حمایت از بزه‌دیده (ب) در بخش کلیات قانون مجازات اسلامی مواد (216-1) سخن به میان می آید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Impact of Criminology Doctrines on General Criminal Law (The Section of Generalities of Criminal Act 1392)

نویسندگان [English]

  • lamya rostamitabrizi 1
  • sayedsadeq akbari 2
1
2
چکیده [English]

The writers of Criminal Act of 1392 predicted some rules following the beliefs in criminology (victimology) and their significance in criminal regulation in order to administer criminal justice more effectively, to strengthen the position and the role of the victim in the process of criminal justice which can improve the victim's position as one of the main actors in criminal justice. Thus legislature protect and consider the victim, who is an active actor in the criminal process which is one of the main foundation of criminal event and criminal act from two aspects :first, considering the role of victim in the occurrence of crime through (article 38,section c),and second, through  some cases such as prediction of restorative justice in order to legitimate compensation to the victim (section "c "article 40) ,elimination of punishment through  delaying  the punishment and run the semi-freedom system in order to protect the victim (articles40 &58),strengthen supporting victim through suspending the punishment (article 43,section g). Thus, considerable attention to victim could be useful in order to run justice and realize the principle of individualization of punishment. This paper considers the role of victim in the occurrence of crime (a) and the effects of supporting the victim (b) in Islamic Criminal Law Act (the Section of Generalities articles 1-216).

کلیدواژه‌ها [English]

  • Criminal Act of 1392
  • victim
  • Vitimology
  • Criminology
  • Criminal Law
  • Restorative Justice